Alkollü mamüllerin üzerine : ” Dikkat ! Alkol, Kanser nedeni olabilir ! ” uyarısı eklensin.
Uzm. Dr. Ali Coşkun, Alkollü İçeceklerin Kanser Riski Üzerine Önemli Bir Öneri Sundu
Eski Ordu Tabipler Odası Başkanı ve Çakırtepe Hastanesi başhekimi Uzm. Dr. Ali Coşkun, alkollü içeceklerin kanser riskiyle ilgili yeni bir öneride bulundu. Coşkun, içeceklerin etiketlerine, tütün maüllerinde olduğu gibi “uyarıcı” ibaresinin eklenmesi gerektiğini vurguladı. Amerika’da bu uygulamayı devam ettirdiğini söyleyen Coşkun, Türkiye’de de bir an önce bu uygulamanın hayata geçmesi gerektiğini söyledi.
Göz Atın
Uzm. Dr. Ali Coşkun, Türkiye’deki ilk öneride bulunduğunu belirterek, içeceklerin tüketimiyle ilgili olarak ciddi bir şekilde kalıcı bir şekilde kronikleştiğini vurguladı. Özellikle kanser gibi hastalıklarda artan riske karşı gösterinin bilincini arttırmak için bu tür tanıtım düzenlemelerinin son derece önemli olduğunu ifade etti.
Kanıtlar açıktır: Alkol kansere neden olabilir.
Alkol ve Kanser Riski Hakkında Bilinenler:
Alkol ve kanser riski arasındaki ilişki hakkında bazı şeyler çok açıktır. Dr. Rebbeck, “Alkolün 1. grup kanserojen olduğu konusunda hiçbir şüphe yok” dedi. Gerçekten : “Alkol kansere neden olabilir.“
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) ve Amerikan Kanser Derneği gibi gruplar, alkol kullanımının 7 kanser türünün kanıtlanmış bir nedeni olduğu konusunda hemfikirdir : Ağız boşluğu ( oro farenks ), gırtlak ( larenks ), yutak ( farenks ), yemek borusu (özefagusta skuamöz hücreli karsinom), karaciğer (hepatosit karsinom), meme ve kolon/rektum kanserleri.
Aşırı içki içmek demek : Kadınlar için haftada en az 8 standart alkollü içki içmek ve erkekler için haftada 15 standart alkollü içki içmektir. Standart bir kadeh demektir. Başka bir tanımlamayla aşırı içki içmek demek : Kadınlar için 2 saatte 4 veya daha fazla içki ve erkekler için 5 veya daha fazla alkollü içki içmek demektir. (“Standart” bir içkide 14 gr alkol vardır, bu da bir kadeh şaraba karşılık gelir.)
Wisconsin Üniversitesi Tıp ve Halk Sağlığı Fakültesi Hematoloji, Tıbbi Onkoloji ve Palyatif Bakım Bölümü’nden Dr. Noelle LoConte, “Bizi en çok endişelendiren konu : Günde 2’den fazla içki içmek ve/veya aşırı içki içmek” diyor.
LoConte ve meslektaşlarına göre, aşırı alkol tüketimi, hiç alkol almamaya kıyasla ağız boşluğu, yutak ve yemek borusu kanserlerine yakalanma riskini yaklaşık beş kat artırırken, meme kanserine yakalanma riskini ise yüzde 61 oranında artırıyor.
Masum olmayan, az veya lımlı içki içme tabiri : Kadınlar için günde 1 standart içki ve erkekler için günde 2 standart içki olarak tanımlanıyor. LoConte, ılımlı içki içmenin artan kanser riskleriyle ilişkili olduğuna dair kanıtlar olduğunu, ancak riskin genellikle daha ağır içki içmekten çok daha az olduğunu söyledi.
Kanser türü de önemlidir. Bir analiz, MEME KANSER RİSKİNİN, hafif ila orta düzeyde alkol tüketimiyle bile arttığını buldu. Hiç içki içmemekle karşılaştırıldığında, hafif ila orta düzeyde içki içmenin ayrıca ağız boşluğu, yutak, gırtlak ve yemek borusu kanserleri için artan risklerle bağlantılı olduğu görülmüştür.
LoConte, alkollü içecek türünün önemli olup olmadığına gelince, şarabın biradan veya likörden daha az riskli olmasının net bir fizyolojik nedeni olmadığını söyledi.
Araştırmalar, etanolün sorunlu bileşen olduğunu gösteriyor: Bir kez yutulduğunda, DNA’ya zarar veren ve muhtemel bir insan kanserojeni olarak kabul edilen bir madde olan asetaldehite metabolize ediliyor. LoConte, etanolün dolaşımdaki östrojen ve androjen seviyelerini de değiştirebileceğini ve bunun meme kanseri riskiyle ilişkisini yönlendirdiği düşünülüyor.
“Etanolünüzü nasıl elde etmeyi seçtiğinizin muhtemelen bir önemi yoktur,” dedi. “Bu bir hacim meselesidir”
Örneğin, bira veya likörü tercih eden insanlarla karşılaştırıldığında, şarap tutkunlarının genellikle daha yüksek gelirli olduğunu, daha sık egzersiz yaptığını, daha az sigara içtiğini ve farklı diyetlere sahip olduğunu belirtti. Rebbeck, “en iyi” çalışmaların bu farklılıkları ayarlamaya çalıştığını, ancak bunun zor olduğunu söyledi.
2023 meta-analizinin yazarları, “şaraptaki birçok bileşenin, teorik olarak etanolün olumsuz etkilerine karşı koyabilecek antikarsinojenik etkilere sahip olabileceğini” belirtti. Ama yine de şarap, kanser yapmaya devam ediyor. Çoğunlukla kırmızı şarapta bulunan resveratrolün yanı sıra, listede antosiyaninler, kuersetin ve tanenler de yer alıyor. Ancak yazarlar, şarap içenlerin genel olarak neden artmış kanser riski göstermediğini ve bazen daha düşük riskler gösterdiğini açıklayamayacaklarını da kabul ettiler.
Yine de IARC ve ASCO gibi gruplar, kanser söz konusu olduğunda bilinen ” GÜVENLİ ” bir alkol seviyesi veya türü olmadığını savunuyor.
Alkol alımı, ömrü de kısaltıyor …
Kanada’nın alkol kullanımına ilişkin son yönergelerinde Dr. Stockwell, bilimsel panel, yetişkinlik boyunca haftada 6 içki içen kişilerin (alkolün kaynağı ne olursa olsun) ortalama yaşam beklentilerinden 11 hafta eksiltebileceğini hesapladı. Dr. Stockwell,bunu, günde 4 içkinin ortalama bir kişiden 3 yıl çalabileceği yoğun içki tüketimiyle karşılaştırdı. Sonunda : “Çok fazla içiyorsanız, alkol alımını azaltmanın büyük faydalarını görebilirsiniz, ömrünüz uzar “ diye açıkladı. “Orta düzeyde içiyorsanız, faydalar açıkça daha az olacaktır.” diye açıkladı.
Kanada, Britanya Kolombiyası, Victoria Üniversitesi, Kanada Madde Kullanımı Araştırma Enstitüsü’nden Dr. Tim Stockwell, içki ve meme kanseri riskiyle ilgili seçimlerin özellikle “zor” olabileceğini söyledi. Diğer alkolle ilişkili kanserlerin çoğunun aksine, meme kanserinin yaygın olduğunu belirtti – bu nedenle küçük göreceli risk artışları bile endişe verici olabilir. 22 kohort çalışmasının 2020 çalışmasına göre , bir kadının günde içtiği her 10 g alkol için meme kanseri riski ortalama olarak yaklaşık %10 arttığı bulundu. Bu çalışma ayrıca, şarabın diğer alkol türlerinden farklı olduğuna dair bir kanıt bulamadı. Yani, alkol’ün her türü aynı zarar verici etkiye sahiptir.
Dr. Rebbeck, gerçek hayatta şarap tüketimi ve kanser riski etrafındaki hesaplamanın muhtemelen kişiden kişiye büyük ölçüde değişeceğini, zararların daha da artabileceğini söyledi.
Özellikle ailesinde meme kanseri öyküsü olan bir kadın, bir akşam yemeğinde bir kadeh şarap içmenin bile kendisine ölümü getirebileceğini, buna değmeyeceğine aklıyla karar verebilir. Aynı aile öyküsü olan bir başkası, o kadeh şarabı bir stres giderici olarak görebilir ve meme kanseri riskini azaltmanın başka yollarına odaklanmayı tercih edebilir; örneğin egzersiz yapmak ve sağlıklı bir kiloyu korumak gibi, ama şarabın riski hala orada duracaktır.
Ağustos 2024’de JAMA open dergisinde yayınlanan bir çalışmada : Yaşlı yetişkinler arasında, hafif ila yoğun içicilerin, ara sıra içenlere kıyasla kanserden ölme riskinin daha yüksek olduğunu buldu (ancak hafif ila orta düzeyde içicilerde artan risk, yalnızca diyabet veya yüksek tansiyon gibi kronik sağlık sorunları olan veya daha düşük sosyoekonomik statüye sahip kişilerde meydana geldi).
Ocak 2025’de , ABD cerrah genel direktörü Dr. Vivek Murthy, alkollü içeceklerin kanser riski hakkında bir uyarı etiketi taşıması çağrısında bulunan bir tavsiye yayınladı . Tavsiye, alkolü, tütün ve obezitenin ardından ABD’de kanserin üçüncü önde gelen ama önlenebilir nedeni olarak işaretledi ve insanların alkol ile kanser riski arasındaki ilişkiye dair sınırlı farkındalıklarına dikkat çekti.
Kanser riski söz konusu olduğunda, tüm alkol türlerinin zararları aynı şiddette mi ?
Uzun yıllar boyunca ” koca bir yalan olarak ”, kırmızı şarap bir istisna gibi görünüyordu, hatta bazı ( ! ) çalışmalarda, ölçülü olarak tüketildiğinde sizin için iyi bile olabileceği söyleniyordu.
Kırmızı şarap’ın iltihap önleyici ve antioksidan özellikleri vardı ( antioksidan resveratrol içerir). Hatta, yanılgı o kadar büyüdü ki : 1990’larda başlayan araştırmalar, bileşiğin kalp hastalığına, yaşlanmaya ve kansere karşı koruma sağlayabileceğini ima etmeye başladı, ancak bu çalışmaların çoğu hayvanlar veya laboratuvarda test tüpleri üzerinde yapıldı.
Ancak kırmızı şarabın sağlık yararları taşıdığı fikri son zamanlarda, şarap içicilerinde kanserlerin artmasıyla sorgulanmaya başlandı. Örneğin, yakın zamanda yapılan bir meta-analiz, daha ılımlı içmenin sağlık yararlarını öven önceki çalışmaların çoğunun muhtemelen önyargılı olduğunu ve potansiyel olarak “yanıltıcı pozitif sağlık çağrışımlarına” yol açtığını öne sürmektedir ve çok yakında yapılan bir çalışmada : Büyük ölçüde kırmızı şarap ve bira olmak üzere alkol tüketiminin her düzeyde kardiyovasküler hastalık riskinin dahi artmasıyla bağlantılı – bire bir ilişkili olduğunu bulundu.
Genel olarak araştırmalar, hafif veya orta düzeyde içki içmenin bile en az yedi kanser türüne yakalanma riskini artırdığını gösteriyor; ayrıca özellikle kırmızı şarap söz konusu olduğunda bu risk hesabı yine görülmektedir.
Çok Az Kişinin Yaptığı Bir Konuşma !
Ulusal Kanser Enstitüsü’nün 2023 tarihli bir araştırmasında : Alkol tüketimi ile kanser riski arasındaki bağlantıyı vurgulayan çok sayıda çalışma olmasına rağmen, çoğu insan bu riskin farkında değil ( % 80 ), yada görmezden geliyor, umursamıyor, hatta şarap içmenin kanseri önlemeye yardımcı olacağı gibi ” yalan ” bir telkine inanıyor ( % 10 ). Hatta, kanserden kurtulanlar ve aktif kanser tedavisi gören hastalar arasında bile, çoğunun alkollü içki içmeye devam ettiği göze çarpmaktadır.
Dr. LoConte ise , “Şu anda bildiğimiz kadarıyla doktorlar bu konudan neredeyse hiç bahsetmiyor” dedi. Dr. Rebbeck’e göre bunun nedeni zaman kısıtlamaları veya klinisyenlerin konunun çok karmaşık olduğu algıları ve/veya veriler hakkındaki kendi kafa karışıklıkları olabilir. Dr.LoConte, malesef birçok doktorun alkol içmesi nedeniyle bazı “bilişsel uyumsuzluk” yada bilimsel verilere duygusal yaklaşma şekli olabileceğini belirtti.
Dr.LoConte, alkollü içki tüketim alışkanlıklarıyla ilgili konuşmaların “normalleştirilmesinin” kritik olduğunu ve bunun hastalara, alkol kullanımının belirli kanserlerle ilişkili olduğunu bildirmeyi içermesi gerektiğini söyledi. LoConte, yine, en endişe verici olanın da, yüksek riskli alkollü içki tüketiminin olduğunu ve tüketilmesinin azaltılmasının, kanser riski ve diğer sağlık sonuçları üzerinde en büyük faydalı etkiye sahip olabileceğini söyledi.
Dr.LoConte’nin dediği gibi , “Kanser önleme açısından, muhtemelen alkol içmemek en iyisidir”. Ancak insanlar sadece kanser riskine dayanarak seçim yapmazlar. Hiç kimsenin içmemesi gerektiğini söyleyen önerilerde bulunmak toplum sağlığı olarak güzel olur ama insanlar buna topluca uymazlar. o nedenle insanlar bu tavsiyeye karşı çıkacaktır. Fakat yine de, 40 yıla yakın tıp mesleği mensubu bir hekim olarak, Dr. Ali COŞKUN olarak, bir uyarı-tavsiye şeklinde, bunu en azından alkol şişelerinin üzerinde etiketli uyarı olarak belirtmek, hekimlik anlayışımız gereği bir sorumluluk olacaktır diye düşünüyorum. Tabi ki, biz uyarı yapsak bile herkesin tercihleri ve seçimleri farklı olacaktır, ama en azından ulaşabildiğimiz herkese bir farkındalık kazandırabileceğiz. Tercih vatandaşlarımızın.
