İmar Barışı ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan açıklamanın ardından ‘İmar Barışı hakkında bilgi sahibi olmak isteyen ve bu konuda sorunları olan vatandaşlar için detayları araştırdık.
Ünye Belediye Başkan Yardımcısı Mimar Emrah Yılmaz, Ünye merkezde 12 bin, köylerde ise 5 bin konutun yer aldığının altını çizerek ‘İmar Barışı’yla ilgili bilgi verdi.
Yılmaz, çıkarılan İmar Barışı affıyla ilgili sorunları olan vatandaşların gerekli bilgileri belediye, tapu ve kadastro müdürlüklerinden alabileceklerine de dikkat çekti.
İmar Barışıyla birlikte Ünye’de yer alana ve imara aykırı bir daireye af kapsamında çıkan maliyetin ne kadar olduğunu haberimizin detayından öğrenebilirsiniz.
İmar Barışıyla ilgili çalışmaların uzun zamandır devam ettiğini vurgulayan Ünye Belediye Başkan Yardımcısı Emrah Yılmaz: “Uzun zamandır meşgul olan hükümetimizin de uzun zamandır üzerinde çalıştığı İmar Barışıyla ilgili yasamız birkaç gün önce yönetmelik resmi 
“Ünye Merkezde 12 Bin Adet Yapı”
İmar Barışıyla mevcutta bulunan bu binaları ya yıkmamız gerekiyor, yada artık vatandaşa ‘sen artık bu saatten sonra elektrik aboneni de, su aboneni de, doğalgaz aboneni de yapabilirsin’ bizim senle imar açısından hiçbir sıkıntımız yok’ dememiz gerekiyor. Bunu diyemediğimiz ölçüde o binaların hepsini yıkmamız gerekiyor, bunu yapmamız mümkün değil. Sadece Ünye için konuşmuyorum, tüm Türkiye içinde aynı şey geçerli. Özellikle İstanbul, Ankara gibi büyükşehirlerde bu artık kanayan bir yara haline geldi. Dolayısıyla bu imar barışının vatandaşımızla devletin artık bu muvazeneli durumdan ayrılarak birbirini tanır hale gelmelerine sebep oldu. İmar Barışı aslında bakarsanız, Ünye adına konuşursak bizim merkezde 12 bin adet yapımız var, tamamında. Bunun %10’u-%20’sini biz iskanlı, yasaya uygun olarak kabul edersek yaklaşık 10 bin yapıdan bahsediyoruz. 10 bin adet yapının çatısında, bodrumunda, balkonunda herhangi bir yerinde muhakkak bir imara aykırılık söz konusudur. İşte bu imara aykırılıklara artık vatandaş belediyeye, ilgili tapu müdürlüğüne, ilgili çevre şehircilik il müdürlüğüne başvurarak yasal hale getirecek ve bundan sonra devletiyle, yerel yönetimiyle hiçbir şekilde bu muvazeneli durum önüne konmayacak.
“Bazı Yerler İmar Barışının Dışında Tutuldu”
Vatandaşın işletmesi var, sadece konutlar için geçerli değil bu. Mesela işyeri ruhsatı veremiyoruz biz vatandaşa belediye olarak, çünkü imara aykırılıkları var. İmara aykırılıklarını gidermesi bir takım yerleri yıkması gerekiyor. Yıkmakla da çözemeyeceği bir takım sorunları var, iskan almadan bazı yerlere işletme ruhsatı veremiyoruz. Dolayısıyla imar barışı bunu da çözmüş olacak. Hükümetimiz çalışmayı yaparken bir takım yerleri bu işin dışında tuttu, 2960 sayılı yasayla yönetilen Boğaziçi kanunu bundan beri, tutuldu, yine aynı şekilde tarihi yarım ada dediğimiz kısım bundan beri tutuldu. Yine bunların yanında vatandaş sosyal donatı alanı dediğimiz alanlara, yani bugün bir parkın üstüne, imar planında park, rekreasyon alanı ve yine imar planında hazinenin herhangi bir bakanlığına tahsis edilmiş yerlerin üzerine yapılmış olan binaları ve bu kanunlarla yönetilen kısımları İmar Barışının dışında tuttu. Bu alanların dışındaki yerlerin hepsi İmar Barışının içerisine girer. Öncelikle vatandaş yapısını neyin üzerine yaptı ilk olarak buna bakacak.
“İmar Barışında Beyan Esastır”
Emlak vergisinde nasıl beyan esassa, İmar Barışında da bizim beyanımız, vatandaşın beyanı esastır. Bu beyanın aksine bir beyanla eğer başvuru yaptıysa, yaptığı başvuru kabul edilse bile bu durumun ortaya çıkmasından sonra bu iptal edilir. Ödediği yapı kayıt belgesi ücreti geri ödenmez, yasalarda bunlar açık açık yazılmıştır. Dolayısıyla biz yapımızı yapı kayıt belgesi alamayacak bir yapının üzerine yaptıysak zaten başvurumuzu yapamayacağız. Bu alanlar zaten çok sınırlı, özellikle bölgemizde böyle bir alan zaten yok. Fakat Türkiye genelinde yine ulusal bazda konuşacak olursak büyükşehirlerde bunlar oluşacaktır. Ünye üzerinden devam edecek olursak merkezde yaklaşık 12 bin, köylerde yaklaşık 5 bin binamız var. Bunların muhakkak bir yerlerinde bir imara aykırılık, bir usulsüzlük vardır. Çünkü 35-40 yıldır binaların amortismanı, binaların yenilenmesi, tadilatı süresince muhakkak yeni ilaveler bu binalara yapılmak durumunda oluyor. Bunlarda süre gelen zaman içerisinde önümüze aykırılık olarak çıkıyor. Eğer yapı kayıt belgesi alabilecek bir binamız varsa işleme başlayacağız.
“İmar Barışında Başvuru Süreci Ne Şekilde”
Vatandaşlar öncelikle il çevre ve şehircilik müdürlüklerine müracaatlarını yapıyorlar şahsen, yada bir vekili vasıtasıyla tapu belgesiyle çevre şehircilik il müdürlüklerine başvuru yapmaları gerekecek. Fakat yapacakları bu başvurunun neticesinde müdürlükler ondan bir takım evraklar isteyecek. Onun için öncelikle bu işi kolaylaştırmak için devletimiz e-devlet üzerinden de başvuru almayı başlattı. Bunun içinde bir takım şartlar gerekiyor, bir e-devlet şifresi olması gerekiyor, dönüşler yapılsın diye bir cep telefonu numarası olması gerekiyor, eposta adresi istiyor. Eğer bu hazine üzerine, mesela bir belediye taşınmazı üzerine yapıldıysa daha farklı bir durum söz konusu, fakat buda imar barışına giriyor. Yani bir hazine taşınmazı üzerine yapıldıysa da imar barışına giriyor, 775 sayılı yasaya tabi değimiz yerlerde de yapılsa imar barışına giriyor. Dolayısıyla vatandaş hazineden orayı satın almak durumunda kalıyor, belediyeden orayı satın almak durumunda kalıyor.
“E-Devletten Başvuru Mümkün”
Yapılan usulsüzlüğün imara aykırılığın belirlenmesi gerekiyor, buradaki esas bu aslında. Biz çevre şehircilik müdürlüğüne tapumuzla gittiğimiz zaman oradaki görevli, memur arkadaşlar bu tapudan bunu çıkartamayacaklar, onun için beyanı esas tutuyor devletimiz. Birde devletimiz ‘bana yapının bulunduğu arsanın alanını, tapudaki alanını, yada bununla ilgili metrekare beyanını getir ben ona göre bakıyım buna’ diyor. En önemlisi de yapıyı gösteren ve aykırılık kısmını açıkça ortaya koyan fotoğraflar istiyor e-devlet. Burada unutulmaması gereken en önemli noktalardan biri beyan, bu beyan eğer eksik yada fazla olursa bu hakkını kaybedebilir. Bu konuda ben hemşerilerimizi uyarıyorum. Dolayısıyla müracaatta yapıya ilişkin bilgilerin doğru girilmesi gerekiyor, tapuda işlem yapılırken yapının mevcut durumunu gösteren proje muhakkak istenecek. Bu hazırlanan projenin verilen beyanla da uyuşması gerekecek. Ancak bu ileriki safhalarda gerekecek bir durum, biz öncelikle vatandaşlarımıza YKB dediğimiz Yapı Kayıt Belgelerini hızlıca almalarını öneriyoruz.
“Barıştan Sonra Usulsüzlüğe Göz Açtırılmayacak”
Bunun sonrası iskan, yapı kullanma belgesidir, bu bir adım sonra gelecektir, buda alınmalıdır. Yeni çıkan yasalara göre artık iskan edilmemiş yerlerde elektrik, doğalgaz, su gibi bağlantıların yapılması sıkıntılı olacaktır. Devletimiz şuanda 1984’den sonra 35-40 yıldır ortaya çıkan sıkıntıyı bu şekilde çözüyor fakat bu barıştan sonra artık ne köylerde, nede kent içerisinde herhangi bir usulsüzlüğe göz açtırmayacaktır. Biz vatandaşlarımızdan hızlıca yapı kayıt belgelerini almak için çevre şehircilik il müdürlüklerine ve e-devlet üzerinden de başvurularını yapmalarını rica ediyoruz. İlçelerde kadastro müdürlükleri ve tapu müdürlükleri bu konuyla ilgili vatandaşa bire bir çözüm üretmekle görevlendirildiler. Biz Ünye belediyesi olarak İmar Barışıyla ilgili uzun zamandır vatandaşımıza bilgi veriyorduk, bu konuda da imar işleri müdürlüğümüze, bize vatandaşımız başvurabilir. Yapı kayıt belgesi bu işte ilk basamak, yapı kayıt belgesi alındıktan sonra artık İmar Barışı havuzunun içerisine girmiş oluyorsunuz, İmar Barışıyla tanışmış oluyorsunuz. Dolayısıyla sizin yapınız artık yasal hale gelmiş oluyor, çünkü yapı kayıt belgesinin ücretini yatırmadan zaten devlet o belgeyi size vermiyor.
“İmar Barışına Çıkarılan Yekûn Ünye Genelinde Ortalama 2 bin ila 3 bin TL”
Ücretlerimizde yatırdığımız takdirde yapı kayıt belgesi bizim elimizde bir resmi vesikamız haline gelmiş oluyor. Yapı kayıt belgesi konut, ticaret, işyerleri gibi imar planı fonksiyonlarının da ayırdığı bazı imar ayrımlarını da göz önünde tutuyor. Bazı yerlerde bu konutlarda 600 ila 1000TL arasında metre kare bazına söylüyorum bunu. Tabi bunu bir kısas almasın hemşerilerimiz çünkü emlak vergisi de buna katılacak, binanın o aykırılık kısmının maliyeti de katılacak ve ortaya bir yekun çıkacak. Bir daireyse bu imara aykırı olan kısım, İmar Barışına giren kısım ortalama Ünye genelinde 2 bin ila 3 bin TL bir İmar Barışı cezası getirecekler. Ama bu aykırılık büyüdükçe tabi bu rakamda büyüyecek. Bu rakamlar böyle bir resmi evrak için çok değil, bunlarla ilgili muhakkak vatandaşlarımız hesaplattırmasını yapsınlar. Bir daire bugün nerden bakarsanız 100-150 bin TL civarındaysa 2 bin-3 bin lira bunun hiçbir şeyi. Tabi bu YKB dediğimiz yapı kayıt belgesi için verilecek olan rakamın %3’ünü ödüyor. Onun dışında eğer işyeriyse bu %5’e çıkıyor. Ama bu rakamlar hiçbir şekilde %9’u geçmiyor. Konutlar için hemşerilerimiz rahat olsun bununla ilgili kimsenin biz bütçesini çok zorlayacağını düşünmüyoruz. İmar Barışı ülkenin menfaati için gerekliydi” dedi.
