Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu Üyesi Arslan Soydan, 2015 Kasım ayı başlarında 14-15 lira olan kabuklu fındık fiyatlarının 8 lira 50 kuruşa inmesinin kabul edilemeyeceğini belirterek, “TMO fındığa müdahale etmesi fındık üzerindeki oyunu bozacaktır” dedi.
Soydan yaptığı açıklamada, fındığın Karadeniz’de 400 bin ailenin geçim kaynağı, 2 milyona yakın insanın ekmeği olduğuna dikkat çekti. Fındığın ülkeye 2015 yılında 2.8 milyar dolar ihracat getirisi sağladığını, bunun da toplam tarım ve gıda ihracatının 6’da 1’ine tekabül ettiğini vurgulayan Soydan, son 10 yılda ülkeye yaklaşık 17.5 milyar dolar döviz kazandıran fındıkta buna rağmen üreticinin hak ettiği geliri elde edemediğini kaydetti.
“TÜCCAR VE İHRACATÇI HİÇ RAHATSIZ OLMUYOR MU?”
Fındıkta, Kasım ayı başlarında 14-15 lira olan kabuklu fındık fiyatlarının 8 lira 50 kuruşa inmesinin kabul edilemez olduğunu vurgulayan Soydan, “Bu rakam üreticilerimizi olduğu kadar tüccarları ve ihracatçıları da rahatsız etmelidir. Sezonun başladığı 1 Eylül 2015 tarihinden bu yana geçen 32 haftalık sürede yaklaşık 173 bin ton iç fındık ihracatı yapıldı. Bu ihracat karşılığında ülkeye 1 milyar 652 milyon dolar döviz girdisi sağlandı. Yıllık ortalama 250 bin ton iç fındık ihracatı yaptığımız düşünüldüğünde, daha ihraç edilmesi gereken yaklaşık 77 bin ton iç fındığa, bunun için de 144 bin ton kabuklu fındığa ihtiyaç var. Üreticimizin elinde satılmayı bekleyen, düşük fiyat nedeniyle satmadığı fındığı vardır. Üretici, fındığının eder fiyatına ulaşmasını beklemektedir. Ancak piyasalarda panik havası oluşturmak isteyen bir takım kişiler, özellikle tekelleşme çabası içinde olanlar, piyasalar üzerinde psikolojik baskı yaparak fiyatları düşürme, üreticinin elinde kalan fındığı ucuza kapatma amacıyla her yolu denemektedir” diye konuştu.
“ZİRAİ DON 2016 REKOLTESİNİ DÜŞÜRDÜ”
Bütün bu sıkıntılar yetmezmiş gibi Mart ayının ortalarında bir don zararı yaşandığını hatırlatan Soydan, “Normal şartlarda Mart ayı sonunda oluşması beklenen erken uyanma ve çiçeklenme, bu yıl artan hava sıcaklıkları nedeniyle yaşanan ‘yalancı baharla’ bir ay önce gerçekleşti. Mart ayının ikinci yarısında yaşanan don olayı neticesinde Ordu ve Giresun illerinde yoğun olmakla beraber, Karadeniz Bölgesi’nin tamamına yakınında 750 metre rakım üzerinde karanfiller neredeyse yok olmuş durumdadır. Önümüzdeki sezon rekoltenin 2015 yılının altında gerçekleşeceği ortadadır. Bunu bilen malum çevreler, var olan fındığı ucuz fiyattan alıp yeni sezonda karlarını katlama çabaları içindeler” şeklinde konuştu.
“FINDIKTA REKABET ŞARTLARI ORTADAN KALKTI”
Fındıkta rekabet şartlarının ortadan kalktığını, bu sebeple Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) haksız kazanç peşindeki kişilerin amaçlarına ulaşmasını engellemek için biran önce devreye girmesi ve alım yapması gerektiğini kaydeden Soydan, “Tekelciliğin olduğu yerde mesele arz talep, üretim meselesi de değildir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Toprak Mahsulleri Ofisi devreye girecek deyince fiyat yükseliyorsa, Trabzon toplantısında, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin fındık alımına girmeyeceğini ima ettiğinde 2 lira düşüyorsa, fiyatların arz talep dengesiyle alakası olmadığı ortaya çıkmıştır. TMO’nun yapacağı müdahale fındık üzerindeki oyunu bozacaktır” açıklamasını yaptı.
