Ünye Ticaret Borsası TÜFE Ekim 2019 Raporunu Açıkladı

TÜFE Ekim 2019 raporu ve Akademik Değerlendirmeleri şöyle;

“Eylül 2019 Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Ekim 2019 tarihinde yayımlandı.

TÜİK tarafından aylık yayımlanan TÜFE, kentlerde yaşayan hanelerin tükettiği mal ve hizmet fiyatlarının zaman içindeki ortalama değişim hakkında bilgi vermektedir.

2019 yılı Eylül ayında Türkiye geneli TÜFE endeksi (Tablo 1) bir önceki aya (Eylül 2019) göre yüzde 0,99 artarak 427,04 değerine yükselmiştir. Endeks, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 9,26 oranında artış göstermiştir. Eylül (2019) ayında ana harcama grupları itibariyle en yüksek artış yüzde 2,15 ile konut grubunda yaşanırken bunu yüzde 2,13 ile giyim ve ayakkabı grubu takip etmektedir. Öte yandan en fazla düşüş yüzde 0,60 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yaşanırken bunu yüzde 0,53 ile eğlence ve kütür grubu ile yüzde 0,07 ile haberleşme içecekler grubu izlemektedir.

Tablo 1’deki veriler ana harcama grupları ve genel endeksler ile bu endekslerin büyüme hızları (enflasyon) konusunda bilgi vermektedir. Ancak ana harcama gruplarının ortalama enflasyon oranına etkisi, bu grupların tüketici sepetindeki ağırlıklarına bağlı olacaktır. Ana harcama grup endekslerindeki yüzde artışlar bu harcama gruplarının tüketici sepeti içindeki payları ile çarpılarak ortalama (TÜFE temelli) enflasyona etkileri Tablo 2’de verilmiştir. Türkiye genelindeki ortalama fiyat artışına en büyük etki (0,32) konut, su elektrik, gaz ve diğer yakıtlar grubundan gelmektedir. Bunu 0,28 ile ulaştırma grubu takip etmektedir. Öte yandan gıda ve alkolsüz içecekler (0,14) ile eğlence ve kültür (0,02) gruplarının etkisi negatif olarak gerçekleşmektedir.

Tablo 1: Ana-Harcama Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi ve Değişim Oranları

*Bir önceki yılın aynı ayına göre enflasyon değişimi
**Bir önceki aya göre enflasyon değişimi

Tablo 2: Ana-Harcama Gruplarının Genel Endeksteki Aylık Değişime Olan Etkisi (%), Eylül 2019

TÜİK tarafından hesaplanan özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,99 oranında artarak 380,47 değerini almıştır. Endeks son 12 ayda ortalama olarak yüzde 17,56 oranında artmıştır. İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç (özel kapsamlı) endeksin bir önceki yılın aynı ayına göre artış oranı ise yüzde 8,90 olarak gerçekleşmiştir.

Şekil 1: 2008-2018 zaman aralığında enflasyon değişim

Şekil 2: Bir önceki aya göre (aylık) 12 aylık enflasyon verileri

Tablo 3: Ana-Harcama Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi ve Değişim Oranları (%), Bölgelere Göre, Eylül 2019

No	Ana Harcama Grupları	TR62	TR51	TR61	TR32	TRA2	TR22	TR41
Adana	Ankara	Antalya	Aydın	Ağrı	Balıkesir	Bursa
Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi
1	(Gıda Ve Alkolsüz İçecekler)	-0,09	-1,38	-0,57	-0,67	-0,96	-0,79	-0,53
2	(Alkollü İçecekler Ve Tütün)	1,78	1,8	1,73	1,65	1,91	1,8	1,78
3	(Giyim Ve Ayakkabı)	1,77	3,54	6,26	-0,47	0,77	3,76	-1,41
4	(Konut, Su, Elektrik, Gaz Ve Diğer Yakıtlar)	1,03	3,57	1,71	1,2	0,46	1,5	3,42
5	(Mobilya, Ev Aletleri Ve Ev Bakım Hizmetleri)	0,57	0,48	1,69	0,59	1,2	0,64	0,41
6	(Sağlık)	0,96	0,23	0,32	0,2	-0,18	0,29	0,53
7	(Ulaştırma)	0,98	2,84	0,89	0,35	0,31	1,85	0,82
8	(Haberleşme)	-0,04	-0,28	0,25	0,16	-0,13	-0,06	-0,28
9	(Eğlence Ve Kültür)	1,01	-0,9	0,05	-0,18	-0,16	0,27	0,73
10	(Eğitim)	0,59	0,39	4,87	0,1	0	3,48	2,24
11	(Lokanta Ve Oteller)	2,29	1,34	0,56	2,29	0,48	4,18	1,43
12	(Çeşitli Mal Ve Hizmetler)	1,84	2,09	2,19	1,86	0,8	1,58	1,48
	TÜFE Aylık Değişim	0,88	1,24	1,13	0,5	0,17	1,16	0,86

No	Ana Harcama Grupları	TRA1	TRC1	TR63	TR82	TR72	TR42	TR52
Erzurum	Gaziantep	Hatay	Kastamonu	Kayseri	Kocaeli	Konya
Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi
1	(Gıda Ve Alkolsüz İçecekler)	-0,89	-0,21	0,01	-1,49	-0,96	-0,53	-1,5
2	(Alkollü İçecekler Ve Tütün)	1,92	1,88	1,82	1,79	1,9	1,8	1,9
3	(Giyim Ve Ayakkabı)	0,23	1,25	-3,91	0,03	0,09	0,47	-2,16
4	(Konut, Su, Elektrik, Gaz Ve Diğer Yakıtlar)	2,4	1,53	1,67	1,31	2,24	2,71	2,53
5	(Mobilya, Ev Aletleri Ve Ev Bakım Hizmetleri)	0,57	0,41	0,71	0,32	0,77	0,61	0,5
6	(Sağlık)	-0,36	0,12	0,77	-0,03	0,42	0,14	-0,57
7	(Ulaştırma)	0,45	1,18	1,79	0,65	1,6	1,72	0,52
8	(Haberleşme)	0,86	0,1	-0,31	-0,18	-0,26	0,1	1,58
9	(Eğlence Ve Kültür)	0,15	-1,36	-0,2	0,41	-0,75	-0,82	-0,56
10	(Eğitim)	0,18	0	0,25	1,52	0,44	0,21	1,62
11	(Lokanta Ve Oteller)	1,02	3,48	1,26	0,91	1,96	1,94	1,62
12	(Çeşitli Mal Ve Hizmetler)	2,14	1,86	2,44	1,35	1,92	2,5	2,55
	TÜFE Aylık Değişim	0,58	0,8	0,7	0,25	0,75	1,02	0,45

No	Ana Harcama Grupları	TR71	TRB1	TR33	TRC3	TR83	TR21	TR90
Kırıkkale	Malatya	Manisa	Mardin	Samsun	Tekirdağ	Trabzon
Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi
1	(Gıda Ve Alkolsüz İçecekler)	-0,41	-0,24	-0,25	-1,01	-0,59	-1,07	-0,36
2	(Alkollü İçecekler Ve Tütün)	1,84	1,85	1,81	1,9	1,87	1,73	1,73
3	(Giyim Ve Ayakkabı)	1,35	-0,69	0,39	0,86	1,78	2,02	6,39
4	(Konut, Su, Elektrik, Gaz Ve Diğer Yakıtlar)	2,54	1,91	2,06	1,32	2,38	2,47	1,04
5	(Mobilya, Ev Aletleri Ve Ev Bakım Hizmetleri)	0,71	0,83	1,3	0,53	0,63	0,5	0,55
6	(Sağlık)	0,24	-0,04	-0,09	0,93	-0,02	0,41	0,36
7	(Ulaştırma)	0,54	1,84	1,1	1,27	0,59	1,02	0,64
8	(Haberleşme)	0,08	0,07	0,2	0	0,51	-0,34	-0,12
9	(Eğlence Ve Kültür)	-0,66	0,51	-0,03	0,54	0,52	-0,22	-0,63
10	(Eğitim)	0,33	0,34	0,67	4,77	0,33	0,52	0
11	(Lokanta Ve Oteller)	1,49	1,14	3,18	-0,15	1,2	2,69	0,72
12	(Çeşitli Mal Ve Hizmetler)	1,18	2,01	2,24	2,62	2,47	3,31	2,27
	TÜFE Aylık Değişim	0,75	0,85	1,06	0,41	0,74	0,99	0,94

No	Ana Harcama Grupları	TRB2	TR81	TR1	TR31	TRC2
Van	Zonguldak	İstanbul	İzmir	Şanlıurfa
Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi	Alt Bölgesi
1	(Gıda Ve Alkolsüz İçecekler)	-0,56	-1,16	-0,72	0,1	-0,17
2	(Alkollü İçecekler Ve Tütün)	1,92	1,77	1,79	1,68	1,91
3	(Giyim Ve Ayakkabı)	0,01	1,75	2,13	6,79	-1,42
4	(Konut, Su, Elektrik, Gaz Ve Diğer Yakıtlar)	0,07	1,01	2,71	1,27	0,8
5	(Mobilya, Ev Aletleri Ve Ev Bakım Hizmetleri)	1,3	0,68	0,56	1,39	0,83
6	(Sağlık)	0,15	0,69	0,83	0,51	0
7	(Ulaştırma)	0,94	0,26	2,64	1	1,17
8	(Haberleşme)	-0,46	-0,18	-0,23	0,23	-1,4
9	(Eğlence Ve Kültür)	1,1	-2,93	-0,68	-1,49	2
10	(Eğitim)	2,38	0,51	0,61	0,35	-0,36
11	(Lokanta Ve Oteller)	-0,45	2,08	1,17	2,64	1,93
12	(Çeşitli Mal Ve Hizmetler)	2,3	1,95	2,73	1,68	2,83
	TÜFE Aylık Değişim	0,29	0,39	1,25	1,29	0,55

Akademik Danışman Görüşü

Eylül-19 enflasyon rakamlarına bakacak olursak yıllık bazda en çok artışın Alkollü içecekler ve tütün, sağlık, çeşitli mal ve hizmetlerde gerçekleştiğini görüyoruz. Ulaştırma ise yıllık artışın olmadığı kalemdir. Son 10 yıldır enflasyon % 6-10 Aralığında gerçekleşmekteydi. Ancak 2017 yılında bu bandın dışına çıkarak %12 civarında gerçekleşmiştir. 2018 yılı için de enflasyon %20 civarlarında gerçekleşmiştir. Yaklaşık bir yıldır özellikle gıdada gerçekleşen yüksek enflasyonun diğer kalemlerde de görülmesi dikkat çekicidir. Burada genele yayılan bir maliyet enflasyonundan bahsetmek mümkündür. Bu da 2019 yılı için kalıcı bir çift haneli yıllık enflasyon tehdidi oluşturmaktadır. Bulunduğumuz TR90 bölgesinde ise aylık enflasyon 0,94 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu değer Türkiye ortalamasına yakındır. Özellikle bölgemizdeki giyim ve ayakkabı alt kalemindeki aylık %6,39 artış dikkat çekicidir.

Dr. Öğr. Üyesi Alperen M. YİĞİT “

Ünye Ticaret Borsası TÜFE Ekim 2019 Raporunu Açıkladı

istanbul escort