VİDEO HABER

Yapılan araştırmalar, Anadolu’da bakırcılığın gelişiminin, çok eski tarihlere dayandığını, bakır cevher yataklarının eskiden beri işletildiğini doğrulamaktadır. Anadolu sanatında önemli bir yeri olan bakır, süslemeye de çok elverişli bir madendir. Günlük kullanımda kap-kacak, takılar, miğferler, kapılarda, kapı süslemelerinde, yapı unsuru olarak kullanılmıştır ve bu bağlamda en çok kullanılan maden bakırdır.

Bakır kap yapım teknikleri; dövme, dökme, sıvama (tornada çekme), preste basma olarak dört çeşit aşamadan geçerek kullanıcının eline ulaşmaktadır.

     Bakırcılık, bakırdan eşya yapma sanatıdır. Ev eşyası olarak üreticilik azalmış olup çeşitli yerlerde süs eşyası şeklinde yapımı hala devam etmektedir. Fakat çevrede bakır fabrikalarının sektör değiştirmesi üzerine çok fazla bakır üretimi olmadığı için ve insanların bakıra eskisi kadar ilgi göstermemesi üzerine bakırcılık sektörü ciddi anlamda yok olmaya yüz tutmuş durumdadır.

Tarihi çok eskilere dayanan Bakırın, alet ve silah yapımında kullanılan ilk maden olduğu bilinmektedir. İlk örneklerin Kaldea’da MÖ 4000’lerde yapıldığı sanılmakla birlikte bu tarihin daha da geriye gittiği bir gerçektir.

Tarihimizin güzide ve bir o kadarda kullanışlı madenlerinden olan bakırın ve bakırcılık sektörünün yok olmaya yüz tutması üzerine Çakır Medya\Ünye Net Haber Ailesi olarak Bakırcı Ustası Ahmet Türkmen ile gerçekleştirmiş olduğumuz röportaj doğrultusunda, kendisi, günümüzde insanların bakırı süs eşyası olarak kullandıklarını ve bu sebepten dolayı da el emeği yapılan bakırlar yerine makinaların yaptığı bakırları tercih ettiklerini dile getirdi.

Bakırcı Ustası Ahmet TÜRKMEN;

”Hepimizin de bildiği gibi bakırcılık, el sanatlarının kollarından birtanesidir ve bu meslek artık yok olmaya yüz tutmuş durumda. Bu konu ile ilgili şunu söyleyebilirim. ”Bizim mesleğimizi teknoloji yıktı.” Önceden insanlar evlerinde bakır tencereler tavalar kullanırdı, şimdi ise bunların yerini tamamen teflon, tavalar tencereler aldı ve insanlar bakırları evlerinde sadece süs olarak kullanır oldu. Akabinde ise evlerinde bulunan bakırları da tamamen sattılar. Ama emin olun çoğu insan bu konuda pişman olmuş durumda. Çünkü şuan kullanılmakta olan teflon tavalar, tencereler kanserojen madde içeriyor ve vatandaş bunun farkında. Farkında olduğu içinde tamamen doğal olan ve sağlık açısından hiç bir sorun teşkil etmeyen bakırları ellerinden çıkardıkları için pişmanlar. Bunun en güzel örneğini şu şekilde verebilirim sizlere; lüks restoranlara gittiğinizde ya da reklamlarda yumurta yapıldığında neden teflon tavada değilde bakır tavada yapılıyor. Çünkü lezzet bakımından ve sağlık açısından bakır her zaman en önde gelir.

 Eskisi gibi kolaylıkla bakır temin edemiyoruz

Önceden kolaylıkla bakır temin edip istediğimiz işçiliği gerçekleştirebiliyorduk. Fakat şuan insanlar bizlerden bakırdan birşey yapmamızı istiyor ama elimizde bakır bulunmadığı için yapamıyoruz. Sadece bakırı kendilerinin temin edebilmesi noktasında işçiliğini yapabiliyoruz. Çünkü artık hiçbir yer bakır üretimi yapmıyor. Eskiden Samsunda bakır fabrikaları vardı ve oradan alırdık şimdi ise o fabrikalarının kimisi kapandı kimisi de bakır üretmekten vazgeçip tel üretmeye başladılar. Baktığımız zaman eskiden çocuklar sokaklardan bakır toplar ve bizlere getirirdi. Bizlerde o bakırı belli bir miktar karşılığında satın alırdık. Şuan o çocuklara bile hasret kaldık desem yeridir.

Trabzon güğümleri Ünye’de yapılıyordu 

Bakırcılığın en uç seviyede olduğu dönemlerde Trabzon güğümleri vardı. Trabzon güğümleri bakırdan yapılan ve hem tarihi değeri hemde sağlık açısından hiç bir sorun teşkil etmeyen güğümler dir. Genelde su ayran yoğurt gibi içecekler bu güğümlerde taşınır ve servis edilirdi. O Trabzon güğümleri Ünye’de ki bakırcı ustaları tarafından yapılır, Trabzon’a gönderilir ve oradan Trabzon güğümleri adı altında piyasada alıcı bulurdu.

Bakırcılık mesleğini öğretecek insan yok ve olmasını da beklemiyoruz

Bundan 10 sene önce bakırcılık mesleğinin ani bir düşüşe geçmesi sonucu para kazanamaz olduk. Akabinde ise para kazanılmamaya başlandığı için bu sektöre meslek öğrensin diye çocuklarını gönderen hiç kimse kalmadı. Ben bu mesleği babamdan öğrendim ve baba mesleği olarak devam ettiriyorum. Fakat kesinlikle çocuğuma bu mesleği yapmasına müsaade etmem. Çünkü bir getirisi yok. Bunun dışında el becerisi olarak ya da hobi olarak yapmasını tabi ki onaylarım ve isterim de.” şeklinde açıklamalarda bulunurken, ağzının tadını bilen ve lezzetten vazgeçmeyen insanların hala daha bakır tava, tencere kullandığını ve bu kesimin sadece %5’lik bir kesim olduğunu, bakırcılar olarak ta kendilerinin bu kesime hitap ettiklerini dile getirdi.